Przewidywana masa drzewa. Przez masę tę należy rozumieć łączną masę całego drzewa i ziemi tworzącej bryłę korzeniową. Znaczną część tej masy stanowi ziemia, dlatego określenie przewidywanej wielkości bryły korzeniowej ma dość istotne znaczenie dla całej operacji przemieszczania drzewa. Przyjmuje się ogólnie, że promień bryły korzeniowej przesadzanego drzewa powinien odpowiadać obwodowi pnia mierzonemu 30 cm nad ziemią. Wysokość bryły wynosi zwykle od 1/3 średnicy bryły, w odniesieniu do drzew o płytkim systemie korzeniowym, do 1/2 lub nawet 3/4 — do drzew korzeniących się bardziej pionowo. Orientacyjne wymiary bryły korzeniowej oraz masę przesadzanych drzew zależnie od średnicy podano w tabeli.
Wymagana średnica i wysokość bryły korzeniowej zależnie od grubości pnia oraz orientacyjna masa drzewa
Średnica
pnia
[cm]
Wymiary bryły korzeniowej:
Orientacyjna masa drzewa z bryłą korzeniową [kg]
średnica
[cm]
grubość
[cm]
10
60
20-30
135-170
15
90
30-40
450-500
20
120
40-60
1000-1600
25
160
50-80
2300-3800
30
190
60-90
3200-4700
40
250
80-100
9200-11 700
50
320
100-110
19 000-21 000
Wymiary bryły korzeniowej podano w tej tabeli orientacyjnie, bowiem mogą się one zmieniać zależnie od warunków. Tak np. średnicę bryły korzeniowej drze-wa o wyjątkowo płytkim systemie korzeniowym można zwiększyć, natomiast nieznacznie zmniejszyć jej grubość. Do obliczenia przedstawionej w tabeli masy drzewa z bryłą ziemi przyjęto gęstość ziemi 2000 kg/m³, natomiast masę drzewa określono na 25% masy ziemi. Luźna próchniczna i niezbyt wilgotna ziemia może mieć gęstość 1200 kg/m³, natomiast ziemia gliniasta i wilgotna ^ może mieć gęstość nawet 2400 kg/m³.
Obliczenie masy M bryły na podstawie jej rzeczywistych wymiarów i aktualnej gęstości ziemi można wykonać według wzoru:
M = π · r² · h · γ
w którym:
r — promień bryły,
h— wysokość bryły,
γ – gęstość ziemi.
Dla otrzymania masy bryły wraz z drzewem do wyniku tego należy dodać 25% masy bryły. Z przedstawionych w tabeli danych wynika, że masa drzewa wraz z bryłą korzeniową rośnie wraz ze wzrostem średnicy pnia.
Warunki techniczne transportu. Przesadzanie drzew średniej wielkości z bryłą korzeniową prawie zawsze wymaga zastosowania specjalnego sprzętu lub maszyn. Drzewa o masie ponad 3000 kg stwarzają już znaczne trudności. Do ich przesuwania mogą wystarczyć ciągniki lub nawet samochody ciężarowe, natomiast przewożenie takich drzew na większe odległości wymaga ciężkich specjalnie przygotowanych pojazdów. Na niewielką odległość drzewa można przesuwać lub przenosić w pozycji pionowej. Natomiast na większe odległości drzewa trzeba przewozić w pozycji leżącej ze względu na różne krzyżujące się z drogami przewody. Poruszanie się po drogach wymaga również zmniejszenia średnicy korony przez związanie lub przycięcie gałęzi.
Warunki pielęgnacji. Przesadzanie drzewa pochłania wiele pracy ludzi i sprzętu, dlatego po przesadzeniu drzewa nie mogą być narażone na zniszczenie i wymagają szczególnie troskliwej pielęgnacji. Zapewnienie takiej pielęgnacji jest równie ważne przy podejmowaniu decyzji o przesadzaniu dużego drzewa, jak wszystkie omówione tu czynniki.
Przewidywana masa drzewa. Przez masę tę należy rozumieć łączną masę całego drzewa i ziemi tworzącej bryłę korzeniową. Znaczną część tej masy stanowi ziemia, dlatego określenie przewidywanej wielkości bryły korzeniowej ma dość istotne znaczenie dla całej operacji przemieszczania drzewa. Przyjmuje się ogólnie, że promień bryły korzeniowej przesadzanego drzewa powinien odpowiadać obwodowi pnia mierzonemu 30 cm nad ziemią. Wysokość bryły wynosi zwykle od 1/3 średnicy bryły, w odniesieniu do drzew o płytkim systemie korzeniowym, do 1/2 lub nawet 3/4 — do drzew korzeniących się bardziej pionowo. Orientacyjne wymiary bryły korzeniowej oraz masę przesadzanych drzew zależnie od średnicy podano w tabeli.
