Żywotnik zachodni (Thuja occidentalis)

Żywotnik zachodni (Thuja occidentalis)

Wygląd: Wiecznie zielone drzewo szpilkowe, o wysokości do 20 m, z wąską, stożkowatą, na szczycie zawsze trochę zaokrągloną koroną. Gałęzie i konary dość luźno rozstawione. Gałązki zwykle wiotkie, nieco zwisające, od spodu zawsze wyraźnie jaśniejsze niz na wierzchu – albo (u licznych form) prawie żółtawe, bez białawego rysunku.
Kora jaśniej lub ciemniej pomarańczowobrunatna, u starszych drzew stopniowo staje się szarobrunatna, z wyraźnie podłużnymi spękaniami.
Liście łuskowe na krzyż naprzeciwległe, szerokie, owalne, bez wyraźnego wierzchołka, przy rozcieraniu pachnące jabłkami albo musem jabłkowym z goździkami.
Kwiaty męskie małe, podłużne, ciemnoczerwone, umieszczone na końcach gałązek. Szyszki żeńskie początkowo żółtawe, w stanie dojrzałym zielono-brunatnawe, składają się z 8-10 łusek rozchylających się ku górze; długość 10-12 milimetrów.

Występowanie: Żywotnik zachodni jest – wraz z żywotnikiem olbrzymim – jednym z najważniejszych drzew szpilkowych Ameryki Północnej. Występuje na wschodzie Kanady w rejonie Wielkich Jezior i w przylegających od południa częściach Sianów Zjednoczonych. Zasięgi obu gatunków są rozłączne. Żywotnik zachodni używany jest powszechnie w Europie w licznych odmianach jako ozdobna roślina drzewiasta. Znosi on doskonale przycinanie, dlatego bywa chętnie sadzony jako żywopłot, Poza tym występuje w licznych postaciach – również karłowatych – w ogrodach.

Okres kwitnienia: Od marca do kwietnia. Uwagi ogólne: Amerykańskie gatunki żywotnika mają mocne, przy tym jednak stosunkowo lekkie drewno, dające się bardzo dobrze obrabiać. Dlatego znajduje ono wielorakie zastosowanie jako budulec (oszalowania, gonty, płoty, a także dłubane z jednego pnia czółna indiańskie). Jak u wielu innych gatunków drzew szpilkowych, twardziel jest intensywnie czerwonawobrunatna, na powietrzu jednak po pewnym czasie znacznie jaśnieje i staje się prawie srebrna. Biel jest jasnożółty do białawego. a po obróbce lekko ciemnieje.

Gatunek pokrewny; Z rodzajem Thuja jest dość blisko spokrewniona hyba japońska (Thujopsis dolohrata). Uderzającą cechą tego pochodzącego z Japonii drzewa jest szorstka kora. wyglądająca jak rozdrapana. Liście łuskowe mają około 5 mm długości i są w zarysie trójkątne z szeroką podstawą, niewyraźnie zaostrzone i lekko zagięte, bardzo gęsto ustawione, z białawym rysunkiem na spodniej stronie, a na wierzchu błyszczące ciemnozielone. Przy rozcieraniu dają bardzo przyjemny zapach. Szyszki żeńskie długości około 1.5 cm, kuliste, zbudowane z niewielu tarczowa-tych łusek. Gatunek sadzony niekiedy jako drzewo ozdobne.

Zwraca uwagę wybitnie powolny wzrost tego gatunku, bardzo odbiegający od na ogól intensywnej produkcji drewna u jego bliskich krewniaków.