Uszkodzenia drzew przez wyładowania elektryczne – uderzenie pioruna

Uszkodzeniom przez wyładowania elektryczne ulegają najczęściej drzewa bardzo stare i wysokie, często górujące nad otoczeniem. Rozmiary uszkodzeń są bardzo różne i zależą od takich czynników, jak: siła wyładowania, gatunek i rozmiar drzewa oraz od właściwości gruntu, jak na przykład stopień wilgotności. Do gatunków drzew, które najczęściej ściągają na siebie wyładowania, należą dęby, klony, sosny, świerki, topole d wiązy. Niektóre gatunki, jak np. buki, brzozy i kasztanowce, ulegają uszkodzeniom wskutek wyładowań znacznie rzadziej. Można to przypisać wielu różnym właściwościom i cechom drzewa, takim jak zawartość różnych związków chemicznych w jego tkankach i związanej z tym ogólnej przewodności, jakością systemu korzeniowego itp. Drzewa o głębokim systemie korzeniowym rażone są częściej od mających ten system płytki. Ma to również związek z jakością podłoża geologicznego i jego strukturą. Drzewa rosnące na terenach p wysokim poziomie wód gruntowych są rażone częściej od rosnących na terenach suchych.

Najczęściej spotykaną formą uszkodzenia przez wyładowanie elektryczne jest obdarcie kory na znacznej długości pnia, często z cienką warstwą drewna. Podczas bardzo silnych wyładowań może dojść do roztrzaskania całego wierzchołka pnia i rozszczepienia pnia na znacznej długości. Wysoka temperatura towarzysząca wyładowaniu może spowodować zapalenie się drzewa. Duża wilgotność tkanek drzewa zwykle temu przeszkadza, łatwo natomiast zapalają się drzewa o suchych, wypróchniałych wnętrzach. Wyładowanie elektryczne może spowodować porażenie lub zabicie żywych komórek. Najczęściej dotyczy to młodych korzeni.
W razie niewielkich uszkodzeń drzew należy zastosować zabiegi, jakie stosuje się do otwartych ran, odpowiednio je pielęgnując i zabezpieczając przed infekcją.
Trudny dostęp do niektórych miejsc uszkodzeń powoduje, że są , one na ogół zaniedbywane i wskutek tego w takich drzewach jak np. topole bardzo szybko dochodzi do wtórnych uszkodzeń infekcyjnych. Dlatego w wypadkach bardzo dużych i skomplikowanych uszkodzeń ratowanie drzewa może być zaniechane. Należy przeanalizować przede wszystkim wymagane nakłady pracy i środków i porównać je z ogólną wartością drzewa. W ocenie drzewa należy uwzględnić: ogólną wartość plastyczną, wiek, ogólną zdrowotność, gatunek, zdolność do gojenia ran i regeneracji, bezpieczeństwo otoczenia. Decyzje co do postępowania, choć są niekiedy trudne, powinny być podjęte dość szybko, ponieważ w razie pozostawienia drzewa należy bezzwłocznie przystąpić do zabezpieczania wszystkich otwartych ran.

Jedynym sposobem zabezpieczenia drzew przed uszkodzeniami wskutek wyładowań jest zastosowanie odpowiedniej instalacji odgromowej. Składa się ona z odgromnika umieszczonego na wierzchołku drzewa i przewodu z elastycznej linki metalowej zabezpieczanej przed korozją przez ocynkowanie. Linka powinna być przymocowana do pnia hakami wystającymi ponad płaszczyznę pnia na 20-30 cm. Koniec linki powinien być rozgałęziony na 2-3 części, wyprowadzone płytkimi rowkami poza strefę zasięgu korzeni i przymocowane pionowo do wbitych w ziemię prętów metalowych długości 1- 1,5 m.