Dąb bezszypułkowy (Quercus petraea = Ouercus sessilis)

Dąb bezszypułkowy (Quercus petraea = Ouercus sessilis)

Wygląd: Dość okazałe drzewo zrzucające liście na zimę, o wysokości dochodzącej do około 40 metrów. Korona raczej wysoko sklepiona i szeroka, u drzew wolno stojących – gęsta, zwarta i równomiernie ulistniona.
Pień prosty i widoczny aż do środka korony. Konary również dość prosie i stromo wzniesione. od miejsca pierwszego rozgałęzienia odchodzą promieniście.
Kora u młodych drzew początkowo jeszcze dość gładka, później szara lub brunatnoszara, gęsto pokryta delikatnymi bruzdami i spękaniami. Pędy smukłe, brunatnoszare albo szaropurpurowe, nagie lub lekko „oszronione”. Pączki grube, jajowate, 6-8 mm długości, z licznymi jasno- lub czerwonobrunatnymi łuskami, skupione na końcach gałązek.

Liście mają 8-12 cm długości i około 5 cm szerokości, są odwrotnie jajowate, z przodu zaokrąglone, a u nasady klinowato zwężone. Dość regularnie i prawie symetrycznie dwu-stronnie podzielone na 5-9 par okrągławych, niezbyt głęboko wciętych klap. Z wierzchu matowe i ciemnozielone, pod spodem jaśniejsze, obustronnie nagie, grubawe i raczej płaskie, na krótkim ogonku długości 1-2 centymetrów. Żołędzie wyrastają w grupach po 2-6, są siedzące albo na bardzo krótkich (5-10 mm) szypułkach, dojrzewają w pierwszym roku. Miseczka o szerokości około 1,5 cm zakrywa tylko mniej więcej 1/4 żołędzia.

Siedlisko: Dąb bezszypułkowy preferuje luźniejsze, zwykle średniogłębokie gleby kamieniste i gliniaste na obszarach, gdzie zimy są łagodne. Jest ważnym drzewem leśnym niższych gór i wyżyn.

Występowanie: W środkowej i południowej Europie szeroko rozpowszechniony i miejscami tworzący drzewostany, również uprawiany w lasach.

Okres kwitnienia: Maj.

Uwagi ogólne Kora prawie wszystkich gatunków dębu zawiera duże ilości garbnika, który dawniej był szeroko stosowany w garbarstwie. Szczególnie wysoka jest zawartość garbnika w korze młodych dębów. Były one natychmiast po ścięciu na miejscu okorowywane specjalnymi nożami, a zdjęta kora musiała być następnie jakiś czas suszona przed dostarczeniem jej do specjalnych młynów (jako dębnicy garbarskiej) I stamtąd do garbarni. Z powodu wielkiego zapotrzebowania na młode pnie dębowe kolej rębności w lasach dębowych w pobliżu wsi była dość krótka. Jako charakterystyczna forma gospodarki rozwinął się z tego specjalny typ gospodarczy lasu, zwany „lasem garbarskim”, nastawiony na okorowywanie dębów, ten typ lasu spotyka się dzisiaj w Europie Środkowej już tylko wyjątkowo na małych powierzchniach jako przeżytek z dawnych czasów.

Drewno dębowe z powodu swojej zwartości, twardości i trwałości należy do najbardziej poszukiwanych krajowych szlachetnych rodzajów drewna. Na podstawie budowy zalicza się je do drewien pierścieniowo-naczyniowych.