Wiąz szypułkowy (limak) (Ulmus laevis)


Wiąz szypułkowy (limak) (Ulmus laevis)

Wygląd: Drzewo liściaste zrzucające liście na zimę, dorasta około 30 m wysokości, wypuszcza odroślą. Korona swoiście nieregularna, w przybliżeniu kulista, sklepiona, często mało zwarta, wieloczęściowa lub dość luźna. Gałęzie w dolnej strefie korony stosunkowo krótkie i poziomo odstające, w środkowym odcinku korony – początkowo wzniesione w górę, następnie jednak przegięte i zwisające. Tylko rozgałęzienia najwyzszej części korony rozchodzą się promieniście ku górze. Kora na starszych drzewach szarobrunatnawa, pokryta deseniem z szerokich listew, a między nimi głęboko bruzdowana, przy tym jednak wydaje się dość gładka. Bruzdy obejmują także dolne większe gałęzie, które u nasady są wydatnie rozszerzone, Pędy i młodsze gałązki czerwonobrunatne, aksamitnie owłosione. Liście o długości 7-12 cm i szerokości mniej więcej 6-9 cm. są w zarysie okrągławe albo raczej owalne, z przodu krótko zaostrzone. Nasada liścia uderzająco krzywa i asymetryczna. Na krótszej stronie blaszki doliczyć się można 12-18 nerwów liściowych, na dłuzszej – jeszcze 2-3 więcej; nerwy przebiegają lekko łukowato, Brzeg liścia bywa podwójnie piłkowany do zazębionego, ze skierowanymi ku przodowi nieco zakrzywionymi ząbkami, Górna powierzchnia matowa i ciemnozielona, dolna – delikatnie szarozielona i owłosiona. Ogonki liściowe są bardzo krótkie, mają około 5 mm długości. Kwiaty w pęczkach na dość długich szypuł-kach, Owoce o długości 10-12 mm, podłużnie owalne, w stanie dojrzałym zwisają zgrupowane w pęczkach. Nasienie w środku, nie dochodzi do rozcięcia na szczycie.

Siedlisko: Rozproszony lub rzadki, w lasach łęgowych na ciepłych w lecie glebach gliniastych lub piaszczystych.

Występowanie: Wszędzie w Europie rozpowszechniony, ale nigdzie – częsty. Nie tworzy drzewostanów, lecz zawsze spotykany jest pojedynczo lub w małych grupach. Gdzieniegdzie sadzony na ulicach i w alejach,

Okres kwitnienia: Marzec.

Uwagi ogólne: Wiązy, rosnące dziko w Ameryce Północnej, Europie i Azji, stają się coraz częściej ofiarą tak zwanej zarazy wiązowej – infekcji grzybowej nieznanego pochodzenia, która stwierdzona została w drzewostanach wiązowych w Holandii i w minionych dziesięcioleciach szybko się rozprzestrzeniła. Występują przy tym wyraźne różnice odporności pomiędzy poszczególnymi gatunkami rodzimymi i wprowadzonymi, Skuteczne zwalczanie infekcji grzybowej, w której decydujący udział mają dwa różne gatunki korników (Scolytus), dotychczas nie było możliwe. Jest wprawdzie do dyspozycji cały szereg trucizn, które zabijają zarówno grzyba, jak kornika, w sumie jednak w działaniu są mało opłacalne, a poza tym negatywnie oddziałują na całe środowisko. Drewno wiązowe jest dość twarde, lecz trudno łupliwe, przy tym jednak dość giętkie. Zanim obumieranie wiązów przerzedziło drzewostany, uważane było ono za bardzo ważne drewno użytkowe i stosowane przede wszystkim do produkcji mebli giętych,