Jodła szlachetna (Abies procera)

Jodła szlachetna (Abies procera)
Wygląd: Wiecznie zielone drzewo szpilkowe o wysmuklej koronie w kształcie stożka, z wiekiem coraz bardziej kolumnową, u bardzo starych drzew niekiedy dość szeroką. W swojej ojczyźnie dorasta do 80 m wysokości.

Kora u młodych drzew gładka, i srebrzysto-szara do lekko czerwonawej, u starszych okazów popękana szarobrunatna. Młode pędy delikatnie owłosione, czerwonawobrunatne.

Szpilki ustawione w dolnej części grzebieniasto. w górnej – bardzo gęsto, dwurzędowo i wyraźnie zagięte ku górze. Jędrne, dość smukłe, ale o tępych końcach, z wierzchu ziełonoszare. płaskie, bruzdkowane, a pod spodem z dwoma szarymi podłużnymi prążkami. Kwiaty męskie bardzo liczne na dolnej stronie młodszych gałęzi, przede wszystkim w górnej strefie korony, początkowo mają jaskrawą barwę karminowoczerwoną, w trakcie pylenia stają się jasnożółte, kuliste o średnicy około 6 milimetrów,

Szyszki żeńskie – pionowo ustawione na grubszych gałęziach wewnątrz korony, rzadziej na młodszych gałęziach (wtedy na ogół nieco odchylone w bok), początkowo żółtawe, po zapyleniu rozwijają się w pokaźne twory o długości 12-20 cm i obwodzie 5-9 centymetrów. W stanie dojrzałym jasnobrunatne do purpurowobrunat-nych, cylindryczne, na szczycie nieco ściągnięte, zwracają uwagę długimi wystającymi wyrostkami poszczególnych łusek. Również na bardzo młodych drzewach rozwijają się szyszki – ale tytko u uszlachetnionych form „Glauca”. Występowanie: Ojczyzną jodły szlachetnej są zachodnie obszary Ameryki Północnej – przede wszystkim naturalne lasy górskie Gór Nadbrzeżnych w stanach Waszyngton i Oregon. Okres kwitnienia: Maj, na obszarach położonych bardziej na południu – kilka tygodni wcześniej.

Uwagi ogólne: Jodła szlachetna – w przeciwieństwie do jej licznych północnoamerykańskich krewniaków – w Europie prawie nie bywa uprawiana w lasach, natomiast dość często sadzona jest w ogrodach i parkach. Najczęściej widuje się uprawną odmianę ze srebrzys-to-niebieskozielonymi szpilkami, nazywaną przez ogrodników jodłą srebrną.

Gatunek pokrewny:

Jodła balsamiczna (Abies baisamea) zwraca uwagę swoją bardzo smukłą, spiczasto zakończoną stożkowatą koroną. Jej ojczyzną są rozlegle obszary Ameryki Północnej – od Kanady po Wirginię. Szpilki długości około 2,5 cm, są z przodu lekko wyszczerbione lub tępe, błyszczące ciemnozielone, pod spodem z dwoma wyraźnymi srebrzystymi prążkami. Kora młodych drzew ma dość wydatne pęcherzyki żywiczne, dostarczające bardzo czystej, jasnozół-tej żywicy. Ta substancja, znana w handlu jako balsam kanadyjski, była już od dawna stosowana w technice mikroskopowej jako środek do utrwalania preparatów i do dziś jest w użyciu mimo wynalezienia produktów syntetycznych. Jodła balsamiczna to ważny gatunek dostarczający drewna budulcowego. W parkach sadzony rzadko, jednak w wielkich kolekcjach leśnych zwykle obecny,