Wygląd: Krzew albo mniejsze drzewo o wysokości od 3 do 15 m, niekiedy jeszcze wyższe (do 20 metrów). Korona szerokostozkowata lub kolumnowa, jednak nie sklepiona wysoko, tylko nieco zaostrzona.
Konary są bardzo luźno umieszczone, okółkowe lub jakby nieregularne, przez co korona wydaje się nieco rozpierzchła,
Kora gładka, ciemnoszaro-zielonkawa, ku górze zawsze nieco jaśniejsza, z bardzo licznymi, pionowo ustawionymi przetchlinkami. Pędy od dołu srebrzysto owłosione, na wierzchu – czerwonawobrunatne. później nagie i błyszczące. Pączki na szypułce o długości około 2 mm, nieco zgięte w bok, purpurowe, nielepkie. Liście skrętoległe, nieco oddalone jeden od drugiego i nie pokrywające się. 2 przodu są silnie zaostrzone, owalne lub okrągławe w kształcie, o długości 7-10 cm, z wyraźnie pikowanymi brzegami, Wierzchnia strona matowa, zielona, spodnia – szarozielona i początkowo wszędzie delikatnie owłosiona, a później z włoskami już tylko na nerwach dolnej strony liścia. 7-12 par większych nerwów ułożonych jest dokładnie naprzeciw siebie lub tylko lekko przesuniętych, Listowie nie przebarwia się późną jesienią, pozostając zielone aż do opadnięcia.
Kotki męskie grupują się po trzy lub cztery, w porze zakwitania mają 5-8 cm długości. Kotki żeńskie w większych grupach, po dwa do ośmiu, w stanie dojrzałym są zdrewniałymi szyszkami o długości około 1 centymetra. Siedlisko: Olsza szara lubi luźne gleby żwirowato-piaszczyste, zasobne w substancje pokarmowe i okresowo zalewane,
Występowanie: Wszędzie w środkowej i północnej Europie jest szeroko rozpowszechniona i dość pospolita w górskich lasach łęgowych, wzdłuż strumieni lub małych rzek, a także na trwale wilgotnych glinach morenowych. W Europie Południowej rzadsza; brak jej w obszarze śródziemnomorskim,
Okres kwitnienia: Od marca do kwietnia.
Uwagi ogólne: Olsze szare bywają bardzo często sadzone dla umocnienia gleby na hałdach lub innych świeżych nasypach. Są one tam jednak pożyteczne także z innego powodu. Korzenie olsz współżyją bardzo ściśle z określonymi bakteriami glebowymi. Tworzą one: w tym celu podobnie jak rośliny strączkowe, szczególne bulwki korzeniowe, zasiedlone przez bakterie nitkowate. Te mikroorganizmy mają godną uwagi właściwość przemiany materii: mogą mianowicie wiązać azot cząsteczkowy z powietrza i w postaci organicznych związków azotowych udostępniać go warstwie korzeniowej, Z tego powodu nasadzenia olszowe na glebie inicjalnej przyczyniają się do wzbogacenia jej w wartościowe związki azotowe i tym samym do poprawy żyzności gleby. Olsze są z tego powodu uważane za bardzo cenne pionierskie gatunki drzewiaste,
Olsza szara różni ssę od olszy czarnej siedzącymi kotkami żeńskimi, pozbawionymi trzoneczków, a także większą liczbą par bocznych nerwów. Blisko spokrewniona olsza zielona (Alnus viridis) jest krzewem wysokim do 4 m, z bezszypułkowymi, ostrymi pączkami. Występuje ona w zaroślach alpejskich.
Olsza Szara (Alnus incana)
