Jarząb pospolity, jarzębina (Sorbus aucuparia)

Jarząb pospolity, jarzębina (Sorbus aucuparia)

Wygląd; Drzewo liściaste zrzucające liście na zimę, osiąga od 5 do 15, a niekiedy do 20 m wysokości. Korona dość nieregularnie zbudowana i zwykle luźna, okrągława lub owalna, rzadziej okrągławo sklepiona lub gęsta.

Pień dobrze widoczny aż do górnej strefy korony, Gałęzie odstające lub skierowane ukośnie w górę.

Kora na młodych okazach szaro-srebrzysta, później coraz bardziej matowo szara, delikatnie spękana lub z deseniem listewek. Pędy szaro-purpurowe, początkowo delikatnie owłosione, później nagie. Pączki dość duże (około 15 mm długości), wąskostożkowate lub jajowate, z lekko zagiętym wierzchołkiem, ściśle przylegające do pędu i gęsto owłosione. Liście nieparzystopierzaste, u nasady niesymetryczne. skrętoległe mają około 20 cm długości i 8-11 cm szerokości. Zbudowane z 9-17 listków o wielkości mniej więcej 6×2 cm, ostro piłkowanych. W pierwszej fazie listnienia mają barwę początkowo jeszcze szaro-srebrzystą i są owłosione, po rozwinięciu prawie nagie, podlużno-owalne, u nasady zaokrąglone i tam całobrzegie; na wierzchu matowe, zielone lub żywozielone, od spodu – jasnozielone, Młode liście przy rozcieraniu wydzielają wyraźnie zapach marcepana.

Kwiaty o szerokości około 1 cm są kremowo-białe, licznie zebrane w płasko rozpostarte podbaldachy.

Owoce jabłkowate o grubości 6-8 mm, w porze owocowania przybierają jasnoczerwoną barwę, Są jadalne, ale gorzkie – mogą być przerabiane na marmoladę.

Siedlisko: Drzewo wybitnie światłolubne, dobrze rośnie na suchych lub umiarkowanie wilgotnych glebach gliniastych, kamienistych oraz piaszczystych. Gatunek pionierski.

Występowanie: Występuje pospolicie wszędzie w Europie na niżu i w górach prawie do wysokości 2000 m n.p.m. Chętnie sadzony jako drzewo ozdobne w parkach i wzdłuż ulic. Gatunek wielopostaciowy.

Okres kwitnienia: Od czerwca do lipca.

Uwagi ogólne: Jarzębina występuje w licznych postaciach różniących się między innymi barwą i wielkością owoców, zawsze chętnie zjadanych przez ptaki.